Posts

Showing posts from July, 2018

দৈত্যগুৰু শুক্ৰৰ নীতি

দৈত্যগুৰু হিচাবে খ্যাতিমান শুক্ৰাচাৰ্য্য আছিল, সপ্ত ঋষিৰ অন্যতম মহৰ্ষি ভৃগু আৰু বিদূষী তথা তেজস্বিনী মাতৃ কাব্যমাতাৰ সন্তান। দেবতা সকলৰ গুৰু বৃহস্পতিৰ পিতৃ আছিল অঙ্গিৰস। কৈশোৰ কালত শুক্ৰ‌ই বৃহস্পতিৰ সহপাঠীৰূপে ঋষি অঙ্গিৰসৰ অধীনত অধ্যয়ন কৰিছিল। ছাত্ৰ হিচাবে শুক্ৰ, বৃহস্পতিতকৈ বেছি মেধাবী আছিল। কিন্তু গুৰু হিচাবে ঋষি অঙ্গিৰসে পূত্ৰ বৃহস্পতিক আগস্থান দিছিল আৰু শুক্ৰৰ সতে সদায় পক্ষপাতিত্বমূলক আচৰণ কৰিছিল। সকলো কথাতে গুৰু অঙ্গিৰসে পুতেক বৃহস্পতিকহে গুৰুত্ব দিছিল। কিছুদিনৰ ভিতৰতেই এই পক্ষপাতিত্বমূলক আচৰণৰ বিৰোধিতা কৰি শুক্ৰ‌ই অঙ্গিৰসৰ আশ্ৰম ত্যাগ কৰি ঋষি গৌতমৰ টোলত ভৰ্ত্তি হৈছিল। পিছলৈ মেধাবী শুক্ৰ‌ই শিৱৰ আৰাধনাৰ যোগেৰে মৃত-সঞ্জিৱনী বিদ্যা আয়ত্ব কৰি তেওঁৰ অসাধাৰণ মেধাৰ পৰিচয় দিছিল। শুক্ৰাচাৰ্য্য‌ই মৃত-সঞ্জিৱনী বিদ্যা আয়ত্ব কৰিবলৈ হিমালয় পৰ্বতলৈ গৈছিল। মৃত-সঞ্জিৱনী বিদ্যা আয়ত্ত কৰাৰ নিমিত্তে শিৱক আৰাধনা কৰি থকা সময়তেই, দেৱতা আৰু দৈত্যৰ মাজত যুদ্ধ হৈছিল। উক্ত যুদ্ধত পলায়ন কৰি কিছুমান দৈত্য‌ই দেৱতাসকলৰ আক্ৰমণৰ পৰা পৰিত্ৰান পাবলৈ, মহৰ্ষি ভৃগুৰ আশ্ৰমত আশ্ৰয় গ্ৰহন কৰে। সেইসময়ত ...

ভাৰতৰ গৌৰৱ হিমা দাস

টুইটাৰত মন্তব্য: " # HimaDas speking to media after her SF win at # iaaftampere2018 @iaaforg Not so fluent in English but she gave her best there too." এইদৰে টুইটাৰত মন্তব্য (speaking ৰ বানান ভুল) কৰিছিল Athletics Federation of India নামৰ সংস্থাটোৰ তৰফৰ পৰা। "প্ৰথম ব্যক্তিঃ মাটিদাইলৰ তৰকাৰীখন খাই কেনেকুৱা পালে? দ্বিতীয় ব্যাক্তিঃ নিমখ অকণ বেছি হোৱা হলে দাইলখন বৰ চোকা হ'লহেতেঁন কিন্তু!" কিছুমান মানুহ আছে ভালদৰে প্ৰশংসা কৰিব‌ও নাজানে। ভাৰতবৰ্ষত প্ৰায়বোৰ খেল-ধেমালিৰ সতে জড়িত চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী সংগঠন সমূহ কিছুমান অখেলূৱৈ (non-sports person) তথা অনুপযুক্ত বাহুবলী ৰাজনীতিবিদ, ব্যৱসায়ী, ধনী প্ৰতিপত্তিশালী ব্যক্তিৰ কব্জাত। Athletes Federation of India ৰ বিষয়ে বেছি অধ্যয়ন কৰা নাই যদিও তাতো নিশ্চয় ব্যাতিক্ৰম নহব। সম্প্ৰতি ১৩০ কৌটি ভাৰতীয়ক গৌৰৱান্বিত হোৱাৰ সুযোগ দিয়া, স্বৰ্ণপদক বিজয়ত্ৰী হিমা দাসৰ ইংৰাজীক লৈ কৰা টিপ্পণীটো দেখাৰ পৰাই মোৰ গা পিৰপিৰাই আছে। টুইটাৰ একাউন্টটো নিশ্চয় কোনোবা ফেডাৰেশ্বনৰ কৰ্মচাৰী বা বিষয়ববীয়াই পৰিচালিত কৰি আছে। ম‌ই ভাবো...

পেলিনড্ৰ'ম-ভাষা সাহিত্যৰ এক আকৰ্ষণঃ

পেলিনড্ৰ'ম-ভাষা সাহিত্যৰ এক আকৰ্ষণঃ  মানৱজাতিৰ শ্ৰেষ্ঠতাৰ এটা প্ৰধান কাৰক আছিল ভাষা। মনৰ ভাৱনা আৰু চিন্তাক শব্দৰ মাজেৰে প্ৰকাশ কৰাৰ এই অভিনৱ প্ৰক্ৰিয়াই মানৱতাক ধন্য কৰিছে। একে সময়তে পৃথিৱীত ইমানবোৰ ভাষাৰ বিকাশ আৰু বিবিধতাই মোক সৰুৰে পৰাই আকৰ্ষণ কৰি আহিছে। ভাষাৰ মূল উপাদান, শব্দবোৰৰ মাজত বহুতো আমোদজনক দিশ আছে, যিবোৰে বৌদ্ধিক তথা মানসিক খোৰাকৰ লগতে নিৰ্মল সুখানুভূতিৰ সুযোগ দিয়ে। বিলোমপদ বা পেলিনড্ৰ'ম (Palindrome) হৈছে ভাষা সাহিত্যৰ এক অন্যতম আকৰ্ষণীয় দিশ। গ্ৰীক ভাষাৰ Palin (again) আৰু Dromos (way, direction) লগ লাগি উৎপত্তি হৈছে। ই এক প্ৰকাৰৰ শব্দ, বাক্যাংশ, অংক, বৰ্ণ বা চিহ্নৰ অনুক্ৰম, য'ত চিধাকৈ আৰু ওলোটাকৈ পঢ়িলেও একে অনুক্ৰম পোৱা যায়। যেনে 'কনক' 'নয়ন' বা 'নগেন' শব্দ কেইটা পিছফালৰ পৰা ওলোটাকৈ পঢ়িলেও একে বানান পোৱা যায়। এনেধৰনৰ শব্দবোৰক বিলোমপদ বা পেলিনড্ৰ'ম বুলি কোৱা হয়। Semordnilap হৈছে Palindromes ক ওলোটাই লোৱা এটা শব্দ। যিবোৰ শব্দ ওলোটাকৈ পঢ়িলে বেলেগ এটা অৰ্থপূৰ্ণ শব্দ পোৱা যায়, তেনে শব্দক Semordnilap বুলি কোৱা হয়। ...

ভাষাৰ বিকাশ

আদিম যুগত জুইৰ ওপৰত মানৱজাতিৰ নিয়ন্ত্ৰণ আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত চকাৰ আৱিষ্কাৰে, মানৱ সভ্যতাৰ সূচনা মেলিছিল। ইয়াৰ মাজতে মানৱজাতিৰ অতি উৎকৃষ্ট সংযোজন আছিল ভাষাৰ আৱিষ্কাৰ বা ব্যৱহাৰ, যিয়ে মানুহক অন্যান্য ইতৰ প্ৰাণীৰ পৰা পৃথক পৰিচিতি প্ৰদান কৰিছিল। ক্ষুধা নিবাৰণৰ বাবে চিকাৰৰ সময়ত কৰা হৰ্ষোল্লাস, বন্য জন্তুৰ হিংসাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ কৰা ভয়াৰ্ত চিৎকাৰ বা আকাৰে ইংগিতে বিপদৰ আগজাননী দিবলৈ কৰা অংগ সঞ্চালন। এই সকলোবোৰ সামৰি কালক্ৰমত মানুহে কন্ঠস্বৰৰ দ্বাৰা শব্দৰ সৃষ্টি কৰি ইজনে সিজনৰ সতে মত বিনিময় কৰিবলৈ শিকিলে। প্ৰত্নতত্ব আৰু নৃতত্ব বিভাগৰ পৰা পোৱা এতিয়ালৈকে পোৱা তথ্য অনুসৰি আধুনিক মানবৰ উত্থান হৈছিল আজিৰ পৰা প্ৰায় ৬০০০০ বছৰ আগতে বৰ্তমানৰ আফ্ৰিকা অঞ্চলত। কালক্ৰমত আফ্ৰিকাৰ পৰা বিভিন্ন দিশলৈ, সৰু সৰু গোট হিচাবে পৃথিৱীৰ বিভিন্ন অংশলৈ প্ৰব্ৰজন হোৱা মানুহবোৰৰ ভিন ভিন ভৌগলিক অৱস্থানত, জলবায়ুৰ ভিন্নতাৰ বাবে দৈহিক অবয়ব, আকাৰ, আকৃতি, বৰ্ণ, শাৰীৰিক গঠন, নাক আৰু চকুৰ ভিন্নতাৰ লগতে নিজাববীয়া ভাষাৰো বিকাশ হব ধৰিলে। আজিৰ তাৰিখত পৃথিৱীত মুঠ ৬৫০০ টা মূল ভাষা ব্যৱহৃত অৱস্থাত আছে। ইয়াৰে ২০০০ টা ভ...

জীৱনৰ ভিন্ন স্বাদ- দ্বিতীয় ভাগ

বিংশ শতিকাৰ জনপ্ৰিয় তথা সৰ্বকালৰ শ্ৰেষ্ঠ বিজ্ঞানী এলবাৰ্ট আইনষ্টাইনে এষাৰ বৰ সুন্দৰ কথা কৈছিল, "আপুনি যদি ছবছৰীয়া শিশু এটাক সাৱলীল ভাবে, কোনো এটা বিষয় বস্তু, বুজাই কব নোৱাৰে, তেতিয়াহ'লে আপোনাৰ সেই বিষয়-বস্তুৰ ওপৰত থকা, অগাধ জ্ঞানৰ কোনো মূল্য নাই।" আইনষ্টাইনে কোৱা এই বহুমূলীয়া কথাষাৰ ষ্টিফেন হকিংৰ ক্ষেত্ৰত সম্পূৰ্ণৰূপে প্ৰযোজ্য। তেখেতে আইনষ্টাইনৰ আপেক্ষিকতাবাদ (Theory of Relativity) আৰু মাত্ৰা যান্ত্ৰিকীৰ (Quantum Mechanics) লগতে কৃষ্ণ গহ্বৰ (Black Hole), মহা-বিষ্ফোৰন সিদ্ধান ্ত (Big Bang Theory), ব্ৰহ্মাণ্ড, মহাকাশ আদিৰ সতে জড়িত, পদাৰ্থবিজ্ঞানৰ জটিল আৰু নীৰস তত্ব সমূহক, সাধুকথাৰ দৰে মনোগ্ৰাহী আৰু আকৰ্ষণীয় কৰি, ছবছৰীয়া শিশু এটাক সাৱলীল ভাবে বুজোৱাৰ দৰে বুজাই থৈ গৈছে। এইবাবে বৰ্তমানৰ প্ৰজন্মৰ আমি সকলোৱে তেখেতৰ ওচৰত কৃতজ্ঞ হৈ থাকিব লাগিব। সম্প্ৰতি মৃত্যু হোৱা ষ্টিফেন উইলিয়াম হকিং আছিল এগৰাকী সিদ্ধান্তবাদী পদাৰ্থ বিজ্ঞানী তথা অন্তৰীক্ষবিদ বা ব্ৰহ্মাণ্ডবিদ্। তেখেতে নিজা শাৰীৰিক অক্ষমতাৰ বিপৰীতে মানুহৰ মগজুৰ ক্ষমতা, চিন্তা তথা কল্পনাশক্তি যে কিমান শক্তিশালী হব...