Posts

Showing posts from November, 2018

সাংখ্য দৰ্শন

:: সাংখ্য দৰ্শন :: সংস্কৃত "সিন্ধু" শব্দৰ পৰা উদ্ভূত "হিন্দু" শব্দটো ভাৰতবৰ্ষত কেৱল এটা সভ্যতা বুজোৱাতে সীমাবদ্ধ নাথাকিল। ক্ৰমে ই এক সনাতন ধৰ্ম আৰু দৰ্শনৰো বাহক হৈ পৰিল। হিন্দু দৰ্শন বুলি ক'লে প্ৰাচীন ভাৰতৰ মুঠ ছটা দৰ্শনৰ সমষ্টিক বুজা যায়। ন্যায়, সাংখ্য, যোগ, বৈশেষিক, পূৰ্ব্ব মীমাংসা আৰু উত্তৰ মীমাংসা (বেদান্ত দৰ্শন)। এই কেউটাকে একেলগে ষড়দৰ্শন বুলি জনা যায়। এই আটাইকেইটা দৰ্শনৰ মতাদৰ্শী সকলে কৰ্ম্ম আৰু পুনৰজনমক বিশ্বাস কৰে। লগতে মোক্ষপ্ৰাপ্তি অৰ্থাৎ "জন্ম-মৃত্যু-পুনৰজনম" এই চক্ৰৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰাটোকেই মনুষ্য জনমৰ পৰম লক্ষ্য বুলি বিবেচনা কৰে। সাংখ্য, সাংখ্য-তত্ত্ব, সাংখ্য-দর্শন বা সাংখ্য-সপ্ততি হৈছে ভাৰতীয় ষড়দর্শনৰ অন্যতম প্রাচীন দর্শন। কপিল মুনিয়ে এই দর্শন প্রণয়ন কৰিছিল। এইবাবে এই দর্শনক "কপিল-দর্শন" বুলিও কোৱা হয়। পণ্ডিতসকলে "তত্ত্বসমাস" আৰু "সাংখ্য প্রবচন" এই দুখন গ্রন্থ ঋষি কপিলৰ দ্বাৰা ৰচিত বুলি দাবী কৰে। অৱশ্যে তৃতীয় শতাব্দীৰ ঈশ্বৰকৃষ্ণৰ দ্বাৰা ৰচিত "সাংখ্যকাৰিকা" সাংখ্য দর্শনৰ এখনি প্রাম...

মিডিয়াৰ নকল চকু

এবাৰ এজন অসমৰ এখন জনপ্ৰিয় বাতৰি প্ৰতিষ্ঠান আৰু "মিডিয়া হাউচ" ৰ স্বত্বাধিকাৰীৰ এটা চকু নষ্ট হৈ গ'ল। তেখেতে যথেষ্ট প‌ইচা খৰচ কৰি অনতিপলমে অপাৰেশ্বন কৰি আগৰ চকুটোৰ দৰে হুবহু এটা পাত্থৰৰ চকু লগাই ল'লে। পাত্থৰৰ চকুটো ইমানেই নিখূঁত আছিল যে দুয়োটা চকুৰ মাজত, মানুহে ধৰিব‌ই নোৱাৰিছিল যে কোনটো আচল আৰু কোনটো নকল। এই কথাটোক লৈ বাতৰি প্ৰতিষ্ঠান আৰু "মিডিয়া হাউচ" ৰ স্বত্বাধিকাৰী গৰাকীয়ে বৰ আমোদ পাইছিল। এইদৰেই তেখেতে নৈতিকতা বিসৰ্জন দি বাতৰি কাকতৰ চাৰ্কুলেশ্বন আৰু নিউজ চ্যানেলৰ টি আৰ পি বঢ় োৱাৰ উদ্দেশ্যে উঠি পৰি লাগিল। এদিনাখন বিশ্ব বিশ্ৰুত আমেৰিকান সাহিত্যিক মাৰ্ক টোৱেইন আহি উক্ত বাতৰি প্ৰতিষ্ঠান আৰু "মিডিয়া হাউচ" ৰ স্বত্বাধিকাৰী গৰাকীৰ ওচৰ পালেহি। মাৰ্ক টোৱেন সমাজ সচেতন ক্ষুৰধাৰ ব্যঙ্গ সাহিত্য আৰু তীব্ৰ ৰসবোধৰ বাবে বিশ্ব বিখ্যাত আছিল। মাৰ্ক টোৱেনক দেখি "মিডিয়া হাউচ" ৰ স্বত্বাধিকাৰী গৰাকীয়ে ক'লে, "মোৰ কোনটো চকু আচল ক‌ওকচোন? যদি কব পাৰে ম‌ই আপোনাক যি বিচাৰে তাকেই দিম।" মাৰ্ক টোৱেনে কিছুসময় চকুদুটা নিৰীক্ষণ কৰি ক...

প্ৰাচীন ভাৰতৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞানী চাণক্য

আজিৰ পৰা প্ৰায় দুহেজাৰ তিনি শ বছৰ আগতে ভাৰতবৰ্ষত এগৰাকী অতি তীক্ষ্ণবুদ্ধি সম্পন্ন শিক্ষাগুৰু, ৰাজগুৰু, আইন প্ৰণেতা, কূটনীতিজ্ঞ, মানবতাবাদী আৰু অৰ্থনীতিবিদৰ জন্ম হৈছিল। এইজনা বিচক্ষণ তথা মহান ব্যক্তিয়েই ভাৰতৰ ইতিহাস ৰচনা কৰিছিল। তেখেতৰ নাম আছিল বিষ্ণুগুপ্ত ওৰফে চাণক্য বা কৌটিল্য। আধুনিক যুগৰ ৰাজনীতি বিজ্ঞানী সকলে চাণক্যক প্ৰাচীন ভাৰতৰ মেকিয়াভেলী বুলি কয়। প্ৰসংগক্ৰমে এইখিনিতে মেকিয়াভেলীৰ বিষয়ে অকণমান জনাইছো। চাণক্যৰ দৰেই নিকলো মেকিয়াভেলী আছিল পোন্ধৰ শতিকাৰ নৱ জাগৰণৰ সময়ৰ এগৰাকী কূটনীতিজ্ঞ, ৰাজনীতিজ্ঞ, ইতিহাসকাৰ, দাৰ্শনিক আৰু লিখক। ইটালীত সূত্ৰপাত হোৱা নৱজাগৰণৰ সময়ছোৱাৰ আটাইতকৈ বিচক্ষণ আৰু তীক্ষ্ণবুদ্ধি সম্পন্ন দাৰ্শনিক, ৰাজনীতিজ্ঞ, বুৰঞ্জীবিদ, আৰু কূটনীতিজ্ঞ আছিল মেকিয়াভেলি। মেকিয়াভেলীৰ জন্ম হৈছিল ইটালীৰ ফ্লোৰেন্স চহৰত ১৪৬৯ খৃষ্টাব্দত, অৰ্থাৎ আজিৰ পৰা ৫৫০ বছৰ আগত। আনহাতে চাণক্যৰ জন্ম হৈছিল খৃষ্টপূৰ্ব ৩৭১ চনত অৰ্থাৎ আজিৰ পৰা ২৩৮৯ বছৰ আগত। অৰ্থাৎ মেকিয়াভেলী আৰু চাণক্যৰ জন্মৰ ব্যৱধান ঠিক ১৮৪০ বছৰ। সমাজশাস্ত্ৰ, সাহিত্য, দৰ্শন, ধৰ্ম্ম, বিজ্ঞান আদি বিষয়ত পাৰদৰ্শী ভ...